گردشگری دریایی، از احتیاج به سند ملی تا استانداردهای بهره برداری - سلامت و زیبایی

به گزارش سلامت و زیبایی، نشست آنالیز #گردشگری دریایی با موضوع استفاده از سواحل و جزایر ایرانی برگزار گردید و معاونان نهادهای مربوطه گفتند مردم محلی گزینه مناسبی برای حفاظت در کنار استفاده از ظرفیت ها هستند.

به گزارش دنیای سفر دو ماه پیش دولت مصوبه طرح ساماندهی جهانگردی سواحل شمالی و جنوبی با اولویت سواحل مکران را ابلاغ کرد. براساس این مصوبه نهادهای ذی ربط می بایست اقدامات مختلفی را انجام دهند از جمله تهیه پیوست تخصصی جهانگردی پایدار برای طرح های توسعه جهانگردی در سواحل، تهیه و تصویب بسته حمایتی و تشویقی برای جذب سرمایه گذاران بخش غیردولتی، تهیه دستورالعمل و ضوابط نحوه واگذاری امور مربوط به ایمنی و خدمات رفاهی سواحل به جوامع محلی و تشکل های غیردولتی، تشویق و ترویج فرهنگ طبیعت دوستی و اجرای برنامه های آموزشی و صدور مجوز به مجریان صاحب صلاحیت طرح های جهانگردی دریایی به منظور راه اندازی اسکله های تفریحی و شناورها.

در این خصوص خبرگزاری مهر در نشستی، از معاونان سازمانهای مربوطه از جمله وزارت میراث فرهنگی، سازمان بنادر و دریانوردی و محیط زیست خواست تا راهکارهای خود را در حوزه استفاده از جهانگردی دریایی، سواحل و جزایر ارائه دهند، چالش ها را آنالیز نموده و به آنالیز نقاط قوت و ضعف آن بپردازند.

در این میان حفظ محیط زیست سواحل و دریاها هنگام حضور جهانگردان، آموزش به جامعه محلی و جهانگردان و از جمله موضوعاتی بود که در این میزگرد به آنها پرداخته شد.

در این میزگرد، حسین عباس نژاد معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی گفت: ما اگر بخواهیم عوامل مؤثر جهانگردی دریایی را در نظر بگیریم بحث زیرساخت، استانداردها و آموزش و فرهنگ سازی را باید مورد توجه قرار دهیم. شاید درباره زیرساخت با این حجم از جهانگرد داخلی که در کشورمان وجود دارد بتوان گفت که زیرساخت های حمل و نقل و اسکان به مقدار کافی وجود دارد در واقع زیرساخت هایی که بتواند جهانگرد را به واسطه هدفی که دارد راضی کند، در طبیعتمان داریم. مثلاً در طبیعت گردی آنقدر تنوع داریم که فکر نمی کنم عدم رضایتی برای جهانگرد به وجود بیاید.

وی اضافه نمود: از نظر شناور و اسکله هایی که احتیاج است هم استانداردها به صورت متفرقه وجود دارد و هر بخشی استاندارد خود را دارد. در رابطه با آموزش و فرهنگ سازی مقداری باید کار گردد. نه اینکه جهانگرد آگاهی لازم را ندارد بلکه جهانگرد درباره ظرفیت های دریا آگاهی لازم را ندارد.

شاید بخش عمده ای از افرادی که به سواحل می فرایند کسانی هستند که منطقه را شناخته اند و به صورت روتین در سالهای متناوب به آنجا رفت و آمد می نمایند یا اینکه با هدف دیگری می فرایند و در کنارش از این طبیعت هم استفاده می نمایند مثل فردی که برای خرید به قشم می رود اما نمی داند چند جای دیدنی دیگری هم در این جزیره وجود دارد.

خیلی ها نمی دانند که بندر کنگ اولین بندر تجاری ایرانی بوده است. درحالی که مردم این بندر کارهای زیادی انجام داده اند که جهانگردی بندر رونق پیدا کند اما خیلی ها حتی نمی داند تلفظ درست آن چیست. چند نفر برای جهانگردی ساحلی به چابهار می فرایند؟ درحالی که سواحل مکران زیباترین سواحل است.

وی ادامه داد: اینکه مردم را از سمت منطقه ها مرکزی کشور به سمت جزایر و سواحل سوق دهید تا از دیدنی ها و امکانات جهانگردی آنجا به قصد جهانگردی دریایی استفاده نمایند موضوع مهمی است. شما باید هزینه ها را طوری مدیریت کنید که جهانگرد نگوید سفرم به این جزیره از سفر به کشور خارجی گران تر شد.

باید از پتانسیل وزارتخانه ها در جهت توسعه زیرساخت ها استفاده کرد

عباس نژاد در بخش دیگری از صحبت های خود گفت: صدای قایقی که جهانگرد را در جنگل حرا جابه جا می نماید نباید زیاد باشد ما این استاندارد را از همان مردم بومی گرفته ایم و اکنون رعایت می گردد. قبلاً مردم و جهانگردان با دلفین ها مسابقه می گذاشتند اما مردم گفتند که با این کار دلفین ها فراری می شوند دیگر الان مردم محلی حتی اگر یک جهانگرد درخواست کند حاضر به انجام این کار نیستند.

مردم خودشان به این فرهنگ رسیده اند. پس بهتر است در همه زمینه ها همگرایی و تشکلی را ایجاد کنیم و بخش های مختلفی که تأثیر گذار هستند را کنار هم بیاوریم. می توان اقتصاد جهانگرد محور را تنظیم کرد و فرهنگ جهانگرد را بالا برد و از پتانسیل هایی که وزارتخانه ها دارند در جهت توسعه زیرساختها استفاده کرد.

این مقام مسئول گفت: باید بتوان در حوزه استفاده از ظرفیت های جهانگردی جزایر و سواحل کسی که مکنت مالی دارد را جذب کرد در کنارش از نظر مالی طوری هماهنگ شد که اگر کسی عایدی مبه وسیلهی دارد نیز بتواند با یارانه ای که به او می دهید جذب گردد و از این امکانات استفاده کند.

جهانگردی دریایی، از احتیاج به سند ملی تا استانداردهای بهره برداری

محمد قاسمی مدیر کل سابق دفتر توسعه جهانگردی داخلی وزرات میراث فرهنگی نیز در این نشست گفت: از آنجا که جهانگردی دریایی حوزه ها و بخش ها و نهادهای متعددی را در خود درگیر می نماید؛ توسعه آن احتیاجمند عزم ملی بین دستگاهی است. ایجاد پنجره های واحد برای صدور مجوزهای مربوطه نیز می تواند یکی از راهکارهایی باشد که حداقل از نظر جذب متقاضی یا سرمایه گذار یاری می نماید.

وی ادامه داد: ترویج الگوهایی مثل کمیته های ملی طبیعتگردی یا ستاد هماهنگی خدمات سفر و یا شورای عالی میراث فرهنگی ذیل این ساختارها یا نهادهای ملی ایجاد هماهنگی می نماید و جذب سرمایه گذار و صدور مجوزهای مربوطه را تسهیل می نماید اما از بعد اجرای پروژه های جهانگردی به نظر می رسد دخیل کردن بخش خصوصی عاملی است که نادیده گرفته می گردد اما باید قبول کرد جهانگردی را بخش خصوصی و جامعه محلی اداره می نماید و دولت نهاد تسهیل گر و هماهنگ نماینده است. دولت باید شرایطی را فراهم کند که تسهیل گری در صدور مجوزهای مربوطه یا حتی اعطای وام ها، یارانه ها و… انجام گردد.

قاسمی گفت: یکی از مهمترین مسائل در حوزه جهانگردی دریایی آموزش و فرهنگ سازی است. به خصوص راهنمایان جهانگردی. یعنی راهنمایان به عنوان اجزای اصلی زنجیره جهانگردی در اینکه خدمات خوبی ارائه گردد و اینکه جهانگرد مجاب گردد پیامدهای منفی زیست محیطی را به حداقل برسانند بسیار تأثیر گذار هستند. جهانگردی باید به محیط زیست کمترین آسیب را وارد کند و به جامعه میزبان منفعت برساند.

پس باید راهنمایان در این زمینه توجیه شوند به همین علت برای آنها دوره های آموزشی و تکمیلی حوزه جهانگردی دریایی تدوین شده که در حال ابلاغ است. در جهانگردی دریایی هم تضمین امنیت مهم است و هم تضمین کیفیت خدمات. باید استانداردهای لازم برای تأمین امنیت جهانگردی دریایی به وسیله سازمان دریانوردی فراهم گردد. وزارت میراث فرهنگی نیز استانداردهای لازم را برای تضمین کیفیت خوب خدمات جهانگردی و سازمان محیط زیست نیز باید پیامدهای مثبت جهانگردی دریایی را تضمین کند.

وی پیشنهاد کرد: جهانگردی دریایی به تدوین سند بخشی ملی احتیاج دارد. این سند ملی می تواند پیوست فرهنگی و زیست محیطی داشته باشد. بعد از اینکه سند تدوین می گردد تصویب و اعلام خواهد شد. بعد از آن ضمانت اجرایی پیدا می نماید من پیشنهاد می کنم که سند جهانگردی دریایی با موضوع وزارت میراث فرهنگی و نهادهای مربوطه تدوین گردد.

برای توسعه جهانگردی دریایی باید ظرفیت هر منطقه را برآورد کنیم

در ادامه داوود میرشکار مدیر کل حفاظت از اکوسیستم ها و سواحل دریایی سازمان محیط زیست گفت: راهکارهایی که به فکر ما می رسد برای اینکه بتوانیم توریسم دریایی را راه اندازی کنیم این است که ظرفیت هر منطقه ای را برآورد کنیم تا به مقدار آن ظرفیت بتوان از سواحل استفاده کرد.

رعایت استانداردها نکته دیگری است که باید به آن توجه گردد چه رعایت استاندارد ساخت و سازهایی که انجام می گردد چه رعایت استاندارد بازدید جهانگردان از آن محیط و چه رعایت استاندارد ورود آلودگی ها به محیط. چون آلودگی ها به یک منطقه جهانگردی تنها آلودگی بصری نیست بلکه ما آلودگی های صوتی داریم که باید کنترل شوند یکی دیگر از آلودگی هایی که باید به آن توجه کرد آلودگی نوری است آلودگی نوری موجب می گردد به عنوان مثال زیستگاه تخم گذاری لاک پشت های دریایی به خطر بیفتد. باید برای هر منطقه جهانگردی، ارزیابی فعالیت ها انجام گیرد. باید این موضوع مدیریت و ارزیابی گردد تا بتوانیم توسعه پایدار جهانگردی را داشته باشیم.